Rini Hurkmans
A Personal Gesture Reflections
28 Nov 2020 — 1 Apr 2021

A Story by Anne Vegter

During the Amsterdam Art Weekend on the 28th of November 2020, Anne Vegter, poet, writer, and president of the Akademie van Kunsten, takes home the artwork A Personal Gesture after she accepted it from Rini Hurkmans. On that occasion, Anne Vegter read the following text:

My connection to this moment is the early involvement of the Akademie van Kunsten in your residency in Rome, at the Royal Netherlands Institute in Rome (KNIR). We chose your Pietà project as surprising, vital and connective research. Connecting when it came to ‘cross-fertilisation’ between art and science, a mission of the Akademie van Kunsten from its inception. During your stay at the KNIR, you wanted to inform scientists about your research, your trip to the world-famous marble quarry in Carrara, your observations of the unique press photo that shows the minute after the attack on Michelangelo's Pietà. Conducting artistic research with the aid of scientific insights, in your case: among others knowledge of restoration science and philosophy. Result: Artisanal new work linked to an own vision of our future.

The press photo of the attack in 1972 became an immediate cause for a life-long new work. Since then, you have delved into the archetypal form of the Pietà, the relationship between a woman and cargo, the stylized suffering of the mother amid a masculine world, with reference to year, time and specific challenges slash context of the moment when you create your contemporary Pietà, with you as the symbol of the woman, aka Maria. But also: the position of the perpetrator. The relationship between destruction and resurrection, life that recovers death. Perpetrator as a victim, just as much. An admirable contribution to social healing in a broader perspective. Once moved by that act of violence, now translated into an offer, a sacrifice, a call: see the human!

photo: 2021 © Swaen Lievestro

An arm goes on a journey

Very special, fantastic even to get this extra arm, a third arm, but one that reaches out, as you write: offers itself and presents something: the riddle of the reaching hand. And hey, what I thought: for me, it is the first unknown hand I can touch since March two thousand and twenty, a small step to Amsterdam, a giant leap for Rome. Mary's third arm, tender but stern, devout - not like the third arm in Rembrandt's sketch 'The bedstead', in a cosy rutting position - but sensual, open and sense-seeking, meaningful. An arm with a hand that also expresses surrender. I will spare you the string of words associated with the word ‘arm’, okay a few then: artificial arm, upper arm, backward twister, elbow knuckle, humerus muscle, basilic vein, arm stump. Then for the hand: forehand, hindquarters bone, carpal bone, pea bone. Nice words.
You wrote an accompanying essay, ‘A Reconsideration of the Gesture’ that I recommend to everyone. Rini takes you through her research, takes you by the hand, you could say, through the destruction of the Pietà in the St. Peter's Basilica in 1972 to the construction of the next paradigm for art: interrogator of ethical foundations of a society. The literal reaching hand as in a travelling arm, a solid transcription of Michelangelo's demolished wandering arm in search of housing, say contemporary poor relief.

21 May 1972 enforces the correlation
Between geologist and hand pattern.
Stonemason's hammer, sweat canal,
Resurrection, emergency landing:
Chunk maker, Mary’s eye fracture
Rini writes forms of loss
(bone fractures: nose, socket, arm)
Of senses, loss of sense.
What remains is pale marble

Memory.

What holds together questions
The traits of, lineaments:
Reaching hand writes breath
Between skin and skin, finger joint,
Ball of a hand, backward twister.
Feel what introduces itself, present
The left-arm as a print, reference
From an invitation to and how it flirts and points.
What it does not see: the free left that

The Roman judge greets, folds
Back to this gesture, overcome.

©Anne Vegter, 2020

Lees de bijdrage van Anne Vegter in het Nederlands. 

Tijdens het Amsterdam Art Weekend, op 28 november 2020, neemt Anne Vegter, dichter, schrijver en voorzitter van de Akademie van Kunsten, het kunstwerk A Personal Gesture mee naar huis nadat ze het van Rini Hurkmans in ontvangst heeft genomen. Bij deze overhandiging sprak zij de volgende tekst uit:

Mijn verbinding met dit moment is de vroege betrokkenheid van de Akademie van Kunsten bij je residentie in Rome, bij het Koninklijk Nederlands Instituut Rome (KNIR). We kozen je Pietàproject uit als een verrassend, vitaal en verbindend onderzoek. Verbindend waar het ging om ‘kruisbestuiving’ tussen kunst en wetenschap, vanaf haar oprichting een missie van de Akademie van Kunsten. Je wilde wetenschappers tijdens je verblijf aan het KNIR op de hoogte brengen van je onderzoek, je reis naar de wereldberoemde marmergroeve in Carrara, je observaties van de unieke persfoto waarop de minuut na de aanval op Michelangelo’s Pietà te zien was. Het bedrijven van artistiek onderzoek met behulp van wetenschappelijke inzichten, in jouw geval: onder andere kennis van restauratiekunde en filosofie. Gevolg: Ambachtelijk nieuw werk verbonden met een eigen visie op onze toekomst.

De persfoto van de attack in 1972 werd acute aanleiding tot een leven-lang nieuw werk. Je verdiept je sindsdien in de oervorm van de Pietà, de relatie tussen vrouw en vracht, het gestileerde lijden van de moeder te midden een masculiene wereld, met verwijzing naar jaar, tijd en specifieke uitdagingen slash context van het moment waarop jij je eigentijdse Pietà creëert, met jou als symbool van de vrouw, a.k.a. Maria. Maar ook: de positie van de dader. De relatie tussen destructie en opstanding, leven dat dood herstelt. Dader als slachtoffer, evengoed. Een bewonderenswaardige bijdrage aan sociale heling in ruimer perspectief. Ooit aangeslagen door die geweldsdaad nu vertaald naar een aanbieding, een offer, een oproep: zie de mens!

Een arm gaat op reis.

Heel bijzonder, fantastisch zelfs om dan deze extra arm te krijgen, een derde arm, maar eentje die uitreikt, zoals jij schrijft: zich aanbiedt en iets presenteert: het raadsel van de handreiking. En hey, wat ik bedacht: voor mij de eerste onbekende hand die ik kan aanraken sinds maart tweeduizendtwintig, een kleine stap naar Amsterdam, a giant leap for Rome. Maria’s dérde arm, teder maar streng, devoot – niet als de derde arm op Rembrandts schets ‘Het ledikant’, in gezellige bronstpositie – wel zinnelijk, open en zinzoekend, zingevend. Een arm met een hand die ook nog eens overgave uitdrukt. Ik bespaar jullie de reeks woorden die verband houden met het woord ‘arm’, okay een paar dan: kunstarm, opperarm, achterwaartsdraaier, elleboogsknokkel, opperarmspier, koningsader, armstomp. Dan voor de hand: voorhand, achterhandsbeentje, handwortelbeentje, erwtbeentje. Lekkere woorden.

Je schreef een begeleidend essay, ‘A Reconsideration of the Gesture’ dat ik iedereen aanraad. Rini neemt je mee haar onderzoek in, neemt je bij de hand zou je kunnen zeggen via de destructie van de Pietà in de Sint-Pietersbasiliek in 1972 naar de constructie van een volgend paradigma voor de kunst: bevrager van ethische grondslagen van een samenleving. De letterlijke handreiking als in een reizende arm, een massieve transcriptie van Michelangelo’s afgebroken zwervende arm op zoek naar huisvesting, zeg hedendaagse armenopvang.


21 mei 1972 dwingt het verband af
Tussen geoloog en handlijn.
Steenhouwershamer, zweetkanaal,
Opstanding, noodlanding:
Brokkenmaker, Maria’s oogbreuk
Rini schrijft vormen van verlies
(botbreuken: neus, kas, arm)
Van zintuigen, verlies van zin.
Wat blijft is marmerbleek

Geheugen.

Wat samenhoudt bevraagt
De trekken van, lineamenten:
Handreiking schrijft adem
Tussen huid en huid, vingergeleding,
Muis van een hand, achterwaartsdraaier.
Voel wat zich aandient, presenteer
De linkerarm als print, verwijzing
Naar invitatie tot en hoe die flirt en wijst.
Wat die niet ziet: de vrije linker die

De Roomse rechter groet, vouwt
Terug tot dit gebaar van/gesture, overcome.

©Anne Vegter, 2020

Related